Υπόμνημα στην Επιτροπή Ισότητας, Νεολαίας και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου
Ευχαριστούμε πολύ την Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Ισότητας, Νεολαίας και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου της Βουλής των Ελλήνων, ιδιαίτερα δε την κα Γενική Γραμματέα Οικογενειακής Πολιτικής & Ισότητας των Φύλων, κα Μαρία Συρεγγέλα για την πρόσκληση. Συχνά οι φορείς της επαρχίας δεν έχουν την ευκαιρία να καταθέσουν τις απόψεις τους και να επηρεάσουν με τον τρόπο αυτό τη χάραξη εθνικής πολιτικής.
Από την σύστασή της το 2008, η αστική μη κερδοσκοπική εταιρείας με την επωνυμία «Ινστιτούτο Πρόληψης και Θεραπείας της βίας και προώθησης της Ισότητας των δύο φύλων» με διακριτικό τίτλο «ΒΙΑ-ΣΤΟΠ» και με έδρα στην Καβάλα, προωθεί σύμφωνα με τον σκοπό της, την ιδέα της ανεκτικότητας συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στην προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου και ενεργεί ενάντια σε φαινόμενα βίας στο οικογενειακό, σχολικό και εν γένει στο κοινωνικό περιβάλλον, ενώ δέχεται ακροάσεις ατόμων ανεξάρτητα από το φύλο τους ή τις σεξουαλικές προτιμήσεις τους.
Εν σχέσει με την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας, η εταιρεία από την ίδρυση της έως και σήμερα, έχει διαφοροποιηθεί στην προσέγγιση της, καθώς από το 2012 τρέχει πρόγραμμα θεραπείας των δραστών, οι οποίοι συμμετέχουν σε αυτό κατά το στάδιο της ποινικής διαμεσολάβησης σύμφωνα με το Κεφάλαιο Δ του Ν. 3500/2006 για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας. Πιο συγκεκριμένα, στο πρόγραμμα του «ΒΙΑ-ΣΤΟΠ» μέχρι στιγμής έχουν συμμετάσχει 35 άτομα, εκ των οποίων οι 10 αποφοίτησαν, οι 22 βρίσκονται ακόμη σε θεραπεία, οι δύο εγκατέλειψαν το πρόγραμμα χωρίς όμως να επαναλάβουν βία, ενώ ο ένας μόνο παρουσίασε υποτροπή. Η επιτυχία αυτού του προγράμματος εκτιμούμε ότι οφείλεται στο χρόνο θεραπείας, που κυμαίνεται από τρία έως επτά έτη, με ελάχιστο αριθμό συνεδριών τις 35 αλλά και την έντονη και διαρκή συνεργασία με τοπικούς φορείς και αρχές, ιδίως με τις κατά τόπο αρμόδιες αστυνομικές, ανακριτικές και εισαγγελικές αρχές. Σημειώνεται δε ότι, λόγω της επιτυχίας του, το ως άνω πρόγραμμα θεραπείας δραστών του «BIA-ΣΤΟΠ» παρουσιάστηκε το 2019 στο Συνέδριο της Επιτροπής για το καθεστώς των γυναικών του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (UN Commission on the Status of Women CSW63).
Ειδικότερα, κατά την περίοδο του εγκλεισμού λόγω της πανδημίας COVID-19, δηλαδή κατά τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο 2020, τα περιστατικά που απευθύνθηκαν στο φορέα μας παρουσίασαν μείωση. Ωστόσο, από τις αρχές του Μαΐου παρατηρείται μια σταδιακή και σταθερή αύξηση η οποία θα πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω και να διασταυρωθεί με άλλες πηγές δεδομένων (αστυνομία, άλλους φορείς υγείας και ούτω καθεξής).
Ένα σημαντικό σημείο που θέλουμε να μεταφέρουμε είναι το γεγονός ότι οι δράστες που συμμετείχαν στο πρόγραμμα θεραπείας κατά την περίοδο της καραντίνας κατάφεραν να εφαρμόσουν επιτυχία τεχνικές διαχείρισης της επιπρόσθετης ψυχολογικής πίεσης από τον εγκλεισμό, ήταν σε διαρκή επικοινωνία μαζί μας που είχε ως αποτέλεσμα την αποφυγή της υποτροπής τους.
Τέλος, εστιάζουμε την ανάγκη να δοθεί η δέουσα σημασία από την πλευρά της πολιτείας στα προγράμματα θεραπείας δραστών με συγκεκριμένες προδιαγραφές και ενδυνάμωσης έτσι του θεσμού της ποινικής διαμεσολάβησης που προβλέπεται από τις διατάξεις για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας. Τούτο έχοντας πάντα ως στόχο την προστασία του θύματος διά της θεραπείας των δραστών και της πρόληψης επανάληψης των πράξεων βίας στο οικογενειακό περιβάλλον. Άλλωστε, ο δράστης είναι το πρόσωπο που συνιστά το «προβληματικό κομμάτι» στις υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας και παρατηρώντας την πορεία του προγράμματος θεραπείας δραστών του «ΒΙΑ-ΣΤΟΠ» αξίζει να δοθεί έμφαση στο γεγονός ότι στις περιπτώσεις επιτυχούς ολοκλήρωσης του προγράμματος μπορεί να παρατηρηθεί μέχρι και εξομάλυνση των κλονισμένων οικογενειακών σχέσεων.
Το διοικητικό Συμβούλιο του ΒΙΑ-ΣΤΟΠ
Dr Σπυρίδων Κουτσούκης, Ιατροδικαστής
Ελένη Φώτου, Δικαστική Ψυχολόγος, Υπ. Διδάκτωρ ΔΠΘ
Ευγενία Αυγίτσου, Δικηγόρος
Δρ. Νικόλαος Πετρόπουλος, Εγκληματολόγος
Νικόλαος Καραγιαννίδης, Υπαστυνόμος Α’ ε.α.